ÖTV muafiyeti, engellilerin belirli koşulları karşılamaları durumunda araç satın alırken yararlanabilecekleri bir avantajdır. Ancak bu özel indirimden faydalanmak için, belirli kriterlerin karşılanması gerekmektedir.

Bir yetişkinin engellilik oranı %90 veya daha yüksekse veya bir çocuğun Çocuklar İçin Özel Gereksinim Raporu’nda (ÇÖZGER) “Özel Koşul Gereksinimi Vardır (ÖKGV)” ibaresi bulunuyorsa, ÖTV muafiyetinden yararlanma hakkı kazanırlar. Bu özel durum, belirli araçları daha uygun bir maliyetle satın alabilmelerini sağlar.

Engellilik oranı %90’ın altında olan engelliler için durum biraz daha karmaşıktır. Eğer sağlık kurulu raporunda “Sadece hareket ettirici aksamda özel tertibatlı taşıt kullanması gerekir” ifadesi bulunuyorsa ve bu, ilk satın alınacak aracın debriyaj pedalı, fren pedalı, gaz pedalı ve/veya vites kolunda özel bir tadilat gerektirecekse, bu bireyler de ÖTV muafiyetinden faydalanabilirler.

ÖTV muafiyeti hakkının belirlenmesi ve uygulanması, engellilik durumuna ve bu durumun bireyin taşıt kullanma kabiliyetine nasıl etki ettiğine bağlıdır. İlgili belgelerin ve raporların eksiksiz ve doğru bir şekilde sunulması gerekmektedir. Bu sebeple, bir araç satın almayı düşünen engellilerin, ÖTV muafiyetinin gerekliliklerini ve koşullarını tam anlamıyla kavramaları büyük önem taşımaktadır. Bu hakkın en etkin şekilde kullanılabilmesi için, gereken bilgilere ve belgelere erişim sağlanmalı ve gerekli tüm düzenlemeler yapılmalıdır.

ÖTV Muafiyetli Araba Almanın Şartları

  • Engellilik oranı %90 veya üzerinde olan yetişkin engelliler, ÖTV muafiyeti hakkına sahiptirler.
  • 18 yaş altı engellilerin, Çocuklar İçin Özel Gereksinim Raporu’nda (ÇÖZGER) “Özel Koşul Gereksinimi Vardır (ÖKGV)” ibaresi bulunması gerekmektedir.
  • Engellilik oranı %90’ın altında olan yetişkin engelliler için, engelli sağlık kurulu raporunda “Sadece hareket ettirici aksamda özel tertibatlı taşıt kullanması gerekir.” ifadesinin yer alması gerekmektedir.
  • Engellilik oranı %90’ın altında olan bu grup için, ilk iktisabı yapılacak taşıtın hareket ettirici aksamında (debriyaj pedalı, fren pedalı, gaz pedalı ve/veya vites kolunda) tadilat yaptırılmasını gerektirecek bir durum olması gerekmektedir.
  • Özel Tertibatlı Taşıt” alma hakkına sahip engellilerde engellilik oranı en az %40 olmak zorundadır.
  • Gerekli tüm belgelerin ve raporların eksiksiz ve doğru bir şekilde sunulması gerekmektedir.

Bu bilgiler, engellilik durumuna ve bu durumun bireyin taşıt kullanma kabiliyetine ne şekilde etki ettiğine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Her durumda, ilgili belgelerin ve raporların eksiksiz ve doğru bir şekilde sunulması gereklidir. Bu nedenle, bir araç satın almayı düşünen engellilerin, konuyla ilgili tüm koşulları ve gereklilikleri anlamaları önemlidir.

“%90 Üstü Engellilikte ÖTV Muafiyeti: Sürücü Belgesi Şartı Yok”

Engelli bireylerin araç satın alırken ÖTV muafiyeti hakkından yararlanabilmeleri için belirli kriterler bulunmaktadır. Ancak, bu kriterler arasında engelli bireyin bir engelli sürücü belgesine sahip olma zorunluluğu bulunmamaktadır. Bu durum, engelli bireyler için araç iktisabını daha kolay ve erişilebilir kılar.

Özellikle engellilik oranı %90 ve üzerinde olan engelli bireyler, ilk iktisap edilecek araçta ÖTV muafiyeti hakkından yararlanabilirler. Bu, söz konusu bireyler için önemli bir maliyet avantajı sağlar ve araç sahibi olma hedeflerine ulaşmalarını kolaylaştırır.

Bu bilgi, engelli bireyler ve onların yakınları için önemli bir detaydır. Engellilik durumu ne olursa olsun, engelli bireylerin yaşamlarını kolaylaştırmak ve onların topluma tam ve etkin bir şekilde katılımını sağlamak için yasalar ve uygulamalar sürekli olarak gözden geçirilmeli ve geliştirilmelidir. Bu nedenle, ÖTV muafiyeti gibi olanakların tüm detaylarına hâkim olmak ve bu hakları en iyi şekilde kullanabilmek büyük önem taşır.

Özel Tertibatlı Araçları Kimler Kullanabilir?

  1. Özel tertibatlı araçlar, engellilik derecesi %90’ın altında olan engelliler tarafından bizzat kullanılmak amacıyla tasarlanmıştır.
  2. Bu araçları, engelli araç sahibinin yanı sıra, araç sahibinin eşi veya üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü de kullanabilir.
  3. Ayrıca, noterce düzenlenmiş bir iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü de özel tertibatlı araçları kullanabilir.
  4. Ancak, bu kişilerin de özel tertibatlı aracı kullanabilmesi için, aracın teknik donanımlarında hiçbir değişiklik yapılmadan, engelli kişinin sağlık raporunda belirtilen tertibatın ilave aparatlarla taktırılmış olması gerekmektedir.
  5. Ayrıca, aracın engelli veya bu kişiler tarafından her iki şekilde de kullanılabileceğinin yetkili kurum ve kuruluşlarca belgelendirilmesi zorunludur.

Engelli Adına Alınan Araçları Kimler Kullanılabilir?

  • Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 53. maddesi, 3. fıkrası uyarınca; özel tertibatı olmayıp, engellilik derecesi %90 ve üzeri olan malul ve engelliler tarafından ÖTV muaf olarak bizzat ithal edilen araçlar; araç sahibi engelli kişinin eşi, kanuni mümessili ile üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılmalıdır.
  • Engellilik derecesi %90 ve üzeri olan kişiler adına ÖTV’den muaf olarak yurt içinden alınan ve özel tertibatı bulunmayan araçların araç sahibi dışında birisi tarafından kullanılması konusunda mevzuatta herhangi bir kısıtlayıcı hüküm bulunmamaktadır.
  • Bu kurallar, engelli adına alınan araçların kullanımını düzenler ve belirli kriterleri karşılayan kişilerin bu araçları kullanmasını sağlar. Bu kuralların bilinmesi ve uygulanması, engelli bireylerin yaşamlarını kolaylaştırmak için önemlidir.

Engelliler için Motor Seçenekleri ve ÖTV Muafiyeti

Engelli raporuna sahip bir bireyin araç tercihinde motor silindir hacmi sınırlaması bulunmamaktadır. Araçların motor seçenekleri, engellilik durumundan bağımsız olarak geniş bir yelpazede değerlendirilebilir. Yani engelli bireyler, motor silindir hacmi ne olursa olsun, istedikleri aracı seçme hakkına sahiptir.

2023 yılında uygulanan ÖTV muafiyeti ise, aracın liste fiyatının 1.004.200 TL’yi aşmaması koşuluna bağlıdır. Bu limit dâhilindeki sıfır araçlar için ÖTV muafiyeti uygulanabilir. Dolayısıyla, engelli bireyler liste fiyatı 1.004.200 TL ve altında olan tüm sıfır araçlarda ÖTV’siz araç alımı yapabilirler. Bu durum, engelli bireylerin araç satın alma sürecini kolaylaştırmak ve onların hayat kalitesini artırmak için önemli bir haktır.

Engelliler Motorlu Taşıt Vergisinden (MTV) Muaf mı?

  • Engellilik derecesi %90 ve üzeri olan malul ve engelliler, adlarına kayıtlı taşıtları için motorlu taşıtlar vergisinden istisna edilmiştir.
  • Ayrıca, engelli bireylerin durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtlar da motorlu taşıtlar vergisinden muaf tutulmuştur.
  • Bu durum, engelli bireylerin ekonomik yüklerini hafifletmeye yardımcı olur ve onların daha bağımsız bir yaşam sürmelerini destekler.

Engellilerin Aldığı Araç Pert (Kullanılamaz) Olursa 5 Yıl Dolmadan ÖTV’siz Araç Alabilir mi?

Eğer bir engelli bireyin aracı, doğal afet veya kaza sonucunda kullanılamaz hale gelip hurdaya çıkarılırsa, normalde beş yıl beklemesi gereken süre göz ardı edilerek, hemen yeni bir araç alabilir ve ÖTV muafiyeti hakkından yeniden faydalanabilir. Yani, ilk aracın alım tarihinden itibaren beş yıl dolmamış olsa bile, aynı ÖTV muafiyeti koşulları altında yeni bir araç satın alınabilir. Bu, engelli bireylerin zorlu yaşam koşullarında karşılaşabilecekleri beklenmedik durumlarda daha fazla mali yükten korunmalarını sağlar.

Engellilerin İlk Araç Alımında ÖTV, Vergi Ortaya Çıkar mı?

Engellilik durumuna uygun hareket ettirici özel tertibatlar ekleten malul ve engelli bireyler, bizzat kullanım amacıyla kayıt ve tescil gerektiren malların (örneğin, araçlar) ilk iktisabında, beş yılda bir kez olmak üzere, vergiden muaf tutulurlar. Yani, belirtilen durumda olan engelli bireyler, her beş yılda bir, yeni bir araç satın alırken vergi ödememe hakkına sahiptir.

Engelli Park Kartı Nedir?

Engelli park kartı, engelli bireylerin kullanımına özel olarak tasarlanmış bir park izni türüdür. Bu kart, sadece adına araç tescil edilmiş engelli bireyler tarafından kullanılabilir.

Engelli park kartını kullanmanın amacı, özel olarak ayrılmış engelli park alanlarına erişim sağlamaktır. Kart, aracın ön camına veya kolayca görülebilen bir yerine yerleştirilir. Bu sayede, park alanı görevlileri veya diğer sürücüler, aracın bu özel park alanını kullanma hakkına sahip olduğunu anlar. Bu, engelli bireylerin park ederken yaşadıkları zorlukları hafifletmeye yardımcı olur.

Engellilere Ayrılmış Otoparkları Kimler Kullanabilir?

  • Engellilere ve gazilere ayrılmış otopark yerlerini kullanmak için, öncelikle bir engelli veya gazi park kartı edinilmesi gerekmektedir.
  • Bu park kartları, Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen kurallara göre verilir, kullanılır ve gerekli durumlarda iptal edilir.
  • Engelli veya gazi bireylerin bu kartı alabilmesi için, bulundukları il veya ilçedeki Trafik Denetleme Amirlikleri veya Bürolarına başvuruda bulunmaları gereklidir.

Bu adımları takip ederek, engelli ve gazi bireyler, kendilerine ayrılmış özel otopark yerlerini kullanabilirler. Bu, onların park ederken yaşadıkları zorlukları hafifletmeye yardımcı olur.

Engelli Otoparkları: Yasalar ve Uygulamalar

Otoparkların inşası sırasında TSE standartlarına uygun olması gerekmektedir. Bu standartlar, engelli bireylere uygun park yerlerini de içerir. Umumi bina, bölge otoparkları ve genel otoparklarda, en az bir adet engelli park yeri oluşturulması zorunludur. Bu engelli park yerleri, giriş-çıkış noktaları ve asansörlere en yakın yerlerde bulunmalıdır. Her 20 park yerinden biri engelliler için ayrılmış olmalıdır.

Öte yandan, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre, engelli olmayan kişilerin, “Engelliler için ayrılmış park yerlerine” park etmesi kesinlikle yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, engelli olmayanlar için belirlenmiş olan para cezasının iki katını ödemekle yükümlüdürler. Ayrıca, yasaklara aykırı park edilmiş araçlar, trafik zabıtası tarafından kaldırılabilir.

Bu kurallar, engelli bireylerin park ederken yaşadıkları zorlukları hafifletmek ve onlara daha kolay bir park deneyimi sağlamak amacıyla oluşturulmuştur.

B Sınıfı Engelli Ehliyeti Almanın Şartları

  1. Yaş Şartı: B sınıfı engelli sürücü belgesi alabilmek için 18 yaşını doldurmuş ve 19 yaşından gün almış olmak gereklidir.
  2. Aile Hekimi Başvurusu: Yaş şartını sağlayan engelli bireyin, aile hekimine başvurması gereklidir.
  3. Aile Hekimi Onayı: Aile hekiminin, engelli bireyin özel tertibatlı araç kullanabileceğine karar vermesi halinde, sürücü adayı İl Sağlık Müdürlüklerine bağlı İl Sağlık Komisyonuna yönlendirilir.
  4. İl Sağlık Komisyonu Değerlendirmesi: İl Sağlık Komisyonu tarafından, engelli bireyin kullanacağı araçta bulunması gereken özel tertibatlar belirlenir. Bu özel tertibatlar, “Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmeliğe” göre belirlenmiş olan listeden seçilir ve seçilen tertibatların kodları sağlık raporuna eklenir.
  5. Sağlık Raporu ve Sürücü Belgesi: Sağlık raporunda belirtilen kısıtlama ve araç uyarlama kodları, engelli sürücü belgesine de işlenir. Engelli sürücü, bu kodlara uygun olan bir araç kullanmakla yükümlüdür.

Bu süreç, engelli bireylerin ehliyet alabilmesi ve özel tertibatlı araç kullanabilmesi için gereklidir.

ÖTV Kanunu ve Taşıtın Veraset Yoluyla İntikali

  1. Veraset İntikali ve ÖTV: ÖTV Kanunu’na göre, ilk iktisabında istisna uygulanan ve kayıt ile tescile tabi taşıtların, veraset yoluyla intikallerinde ÖTV alınmaz. Bu durumda, taşıtın mirasçılar arasında bölüşülmesi ve müştereken tüm mirasçılar adına kayıt ve tescil edilmesi halinde, bu intikal işlemi nedeniyle ÖTV uygulanmaz.
  2. Tek Taşıtın İntikali ve ÖTV: Eğer muristen mirasçılara yalnızca bir taşıtın intikal etmiş olması durumunda ve başka bir mal ya da hak intikal etmemişse, taşıtın miras hisselerinin tek bir mirasçıya devri, devralan mirasçı açısından “veraset yoluyla intikal” olarak değerlendirilmez. Burada sadece devralan mirasçının kendi miras hissesine karşılık gelen kısmı istisna tutulur.
  3. Birden Fazla Malın İntikali ve ÖTV: Eğer muristen mirasçılara birden fazla mal ya da hak intikal etmişse ve terekede söz konusu taşıt dışında başka mal ve/veya hakkın da bulunması durumunda, diğer mirasçıların taşıt üzerindeki mülkiyet hakkından vazgeçmesi belgelendiği takdirde, istisnadan yararlanılmış olan taşıtın, vazgeçilen mirasçıya intikali “veraset yoluyla intikal” olarak değerlendirilir. Ancak, terekede yer alan diğer mal ve/veya hakların değerinin, taşıtın değeri ile orantılı olması gereklidir.

Bu süreçler, ÖTV Kanunu’na göre veraset yoluyla taşıt intikali durumunda dikkate alınması gereken noktaları açıklamaktadır.

Kaza Sonrası Fonksiyon Kaybı ve Sürücü Belgesi Değişimi

  1. Kaza Sonrası Durum: Kaza sonucu vücut fonksiyonlarının bir kısmını kaybeden bireyler, mevcut sürücü belgelerini değiştirmek durumunda kalabilirler. Bu durum genellikle, kaza sonrası özel araç kullanım gereksinimlerine bağlıdır.
  2. Yazılı Sınav Muafiyeti: Bu tür durumlar için, bireylerin tekrar yazılı sınava girmeleri gerekmez. Sağlık durumlarına uygun düzenlenmiş özel araçlarla sürücü eğitimi alırlar.
  3. Direksiyon Sınavı: Eğitim sonrasında, bu bireyler direksiyon sınavına tabi tutulurlar. Bu sınavda başarılı olmaları halinde, engelli sürücü belgesi almaya hak kazanırlar.

5 Yıl Sonra Engelli Araç Satışı ve ÖTV Muafiyeti

Engelliler, ÖTV indiriminden yararlandıkları araçları, aldıkları tarihten itibaren 5 yıl sonra bir başkasına satabilirler. Bu durumda, aracı satın alan kişi ÖTV ödemez. Başka bir deyişle, ÖTV muafiyeti uygulaması, aracı satın alacak kişi için de devam eder, eğer araç 5 yıl veya daha fazla bir süre engelli tarafından kullanılmışsa. Bu durum, ÖTV indirimi uygulamasının, engelli araç sahiplerinin araçlarını belirli bir süre kullanmaları şartıyla devam ettiğini göstermektedir.

Engelli Yakınına ÖTV İndirimi Var mı?

Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) indirimi, engelli bireyler için özel bir hak olarak sağlanmaktadır. Bu nedenle, bir engelli bireyin akrabası veya yakını olmanın bu tür bir vergi indirimi sağlamadığı önemle belirtilmelidir. ÖTV indirimi, yalnızca engelli bireyin kişisel kullanımı için satın alınan araçlar için geçerli olup, bu haklarını başkasına devretme veya paylaşma yetkileri bulunmamaktadır.

Zihinsel Engelli Bireyler İçin ÖTV İndirimi

Zihinsel engellilik durumunda dahi, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) indiriminden yararlanma imkânı mevcuttur. Ancak bu indirim, yalnızca engellilik yüzdesi %90 ve üzeri olan bireyler için geçerlidir. Bu durumda, zihinsel engelli bireyin adına araç satın alınabilmekte ve bu satın alma işlemi ÖTV indiriminden yararlanabilmektedir. Önemli olan nokta, engellilik derecesinin belirlenmiş kriterlere uygun olmasıdır.